* * *جوانان در کشتي آينده نگري*
***اثر مهندس فرزين دوستدار *
*کتابی که به طور مسلسل در اختيار خوانندگان عزيز قرار می گيرد، شامل
پيشنهاداتی است که نويسنده برای ساختن يک جامعه ی بهتری مطرح می نمايد. *
**
* جوانان در کشتی آينده نگری (1) & (2)
بخش اول
«آينده نگری در طی تاريخ به چهار صورت مختلف جلوه گر شده است.
نخست: آينده نگری تخيلی که در آثار افلاطون (رساله ی جمهوريت), کامپانلا (شهر
آفتاب) و توماس مور (اتوپی) به چشم می خورد و بنيادش برتوهم و خيال است.
دوم: آينده نگری تعقلی يا فلسفی که در آثار فلاسفه ی تاريخ ديده می شود.
مشابه آن و سومين آينده نگری شهودی يا الهامی انبيا است, چون نبوات انبيای بنی
اسرائيل که به ظهور يا ظهورات بعدی و حوادث همراه آن مربوط می شود.
چهارم: آينده نگری علمی, يعنی بررسی ها و پژوهش های مربوط به آتيه است که از
حدود نيمه ی قرن بيستم شروع شده و روش هايی چون فرانگری بر اساس تجربه ی گذشته
يا مراجعه به تحولات و روند های قبل و تمديد و تعميم آنها به آينده و روش
سناريو و روش دلفی يا پرسش نظر کارشناسان و افراد آگاه را به کار برده و می
برد.» (1) (پژوهشگر)
سرنشينان اين کشتی جوانانی هستند که می خواهند چهار صورت آينده نگری را با بينش
علمی و تخيل خويش در سيمای ايران فردا پژوهش و بررسی نمايند. مسافران همگی از
سنين 15 تا 35 سال بوده و کوشش شده است که در افکارشان تا حد ممکن گوناگونی
زياد موجود باشد. نوجوانان و جوانان با انديشه ها و جهان بينی های چه بسا ضد و
نقيض در يک امر شريک بوده و همگی آرزوی چاره انديشی و حل مشکلات وطن خويش و
بنای ايرانی مطلوب را دارند.
مهماندار کشتی آينده نگری پس از خير مقدم, بيانات خويش را چنين آغاز می کند:
جوانان عزيز! مردم ايران در فضای تازه ای از زندگی قرار گرفته اند و 70 درصد
جمعيت ايران را کودکان و جوانان کمتر از 35 سال تشکيل می دهند. ما گلچينی از
شما هموطنان نسل تازه را دعوت کرده ايم تا در سفری به آينده با کمک يکديگر نمای
ايران فردا را پژوهش و بررسی نماييم.
انديشمندی می گفت: «چهار است رمز جاودانی, جوانی, جوانی, جوانی, جوانی». در اين
سفر بايد راه هايی را انتخاب کنيم که متناسب با نيازها, فرهنگ, جغرافيا و تاريخ
ايرانی بوده, مقتضی با دنيای امروز باشد و مسافران جوان بايد هنر همزيستی را
آموخته و احترام و رعايت يک ديگر را نشانه ي خوش سفری بدانند.
از مهمترين تحولات اخير جهان تکنولوژی که افق های بسيار گشاده ای در برابر
انسان قرن بيست و يکم باز می کند, پيدا شدن اينترنت است که دانش را در دسترس ما
قرار داده است. در اين سفر با ياری از اينترنت, در جستجوی دانش و راه هائی
خواهيم بود که ما را در ايران فردا ياری دهد. ما از آثار و نظريات انديشمندانی
استفاده خواهيم کرد که بدون ذکر منابع در گفت و گوهايمان مناسب باشند و با ورود
به هر ساحلی آن مطالب را بيان می کنيم تا در بين سفر مورد تبادل افکار قرار
گيرد. با اين صورت با سير تمدن ها که به سوی يک فرهنگ وسيع جهانی در حرکت است و
ايران فردا نيز که در آن جهانِ فراگير بايد نقشی ايفا نمايد, آشنا می شويم.
انسان قرن بيست و يکم, انسانی با فرهنگ و هويت ملی مشخص, ولی انسانی با يک
فرهنگ آميخته با تعلقات اجتماعی و عاطفی متنوع خواهد بود. ايران و جهان فردا را
بايد مانند بازار وسيعی ديد که همه گونه متاع فرهنگی از ارزش ها و اعتقادات و
رسوم گوناگون در آن گنجانيده شده است.
ساحل اول در نخستين ساحل کوشش خواهيم کرد که با وسايل و ابزار ضروری آشنا شويم
که در بنای ايران فردا ناگزير می باشند:
1ـ صلح را بايد از گهواره آموخت و در جوانی بارور نمود
«انسان ها بايد از کودکی بياموزند که راحتِ هر فرد به آسايش ديگران نيز بستگی
دارد. از همين اوان زندگي است که بايد افراد به تدريج به برتری نيازهای جامعه
بر نيازهای فرد واقف شوند. يکی از مهم ترين انگيزه های جنگ خود خواهی است.
علت ديگر جنگ ها انواع تعصبات و پيش داوری هاست که تعصبات قومی, نژادی و دينی
از معروف ترين و وحشتناک ترين آنها هستند. همين تعصبات و پيش داوری هاست که در
قرن بيستم و در آستانه ی قرن بيست و يکم باعث کشتار هزارها و مليون ها انسان
بيگناه در پنج قاره ی جهان گرديده است. از جای گزين شدن تعصبات در شخصيت و خوی
کودکان بايد از همان اول زندگیِ آنان جلوگيری کرد. تعصبات اغلب زائيده ی عدم
آگاهی يا داشتن اطلاعات غلط هستند. اگر از کودکی اطفال را با اقوام و مليت ها و
نژادها و اديان مختلف جامعه ی بشری آشنا کنيم و بتوانند ميان گروه های گوناگون
شباهت های موجود را بيابند, به تدريج به اصل يگانگی بشر پی می برند...». (2)
در اين سفر از نوجوانان و جوانان عزيز می خواهيم که همه ی پيش داوری ها و
تعصبات را به دريا بياندازند تا بتوانند با فکری آزاد و دلی پاک در اين کشتیِ
آينده ساز همسفر شوند.
ساحل دوم
در اين سفر می خواهيم نخستين از چهار وادی از هفت وادی مدد جوييم و با وادی
طلب برنامه را آغاز نماييم. در اين وادی «طالب صادق جز وصال مطلوب چيزی نجويد».
طلب و آرزوی مسافران «کشتی آينده نگری» آن است که نقشی از آن خانه ی پرشکوه
ايران فردا را مشاهده کنند که در آن همه ی اقوام و نژادها دست در دست يک ديگر
در پيشرفت ايران عزيز همياری و همکاری می نمايند.
اگر سرنشينان «کشتی آينده نگری» نشانی از آن خانه ی مطلوب يافتند, بايد به وادی
عشق قدم گذارند که در آن عاشق جز معشوق خيالی ندارد و جز محبوب پناهی نجويد.
«استاد کائنات که اين کارخانه ساخت
مقصود عشق بود, جهان را بهانه ساخت» (مسلمی شيرازی)
يکی از بزرگترين سرمايه ی ملی ايران ما آنست که کليه ی هموطنان, از همه ی اقوام
و نژادها و آئين ها, عاشق ايران هستند و ما بايد از اين نيروی مثبت تا حد امکان
بهره برداری نماييم.
پس از گذشت از وادی عشق, مسافران به وادی معرفت وارد می شوند که در آن پس از
مشکلات فراوان ره رستگاری را «با پاکی دل و ديده و پاکی گوش از آن چه شنيده»,
با جان و روان می يابند. با چنين شرايطی آنگاه به وادی توحيد می رسند و سالکان
با صبر وادی طلب را سير نموده, با شور و هيجان به وادی عشق و با آگاهی به وادی
معرفت وارد شده, با صلح به وادی توحيد قدم می گذارند. از آنچه تا بحال گذشته و
می گذرد پند آموخته و در گزينش راه و روشی نو همت نموده تا با همبستگی زياد
نقشی از ايران فردا را بسازند.
اين سخن حافظ زبان حال ما در طی اين طريقت است:
همتم بدرقه ی راه کن ای طاير قدس که دراز است ره مقصد و من نوسفرم
هنگامی که سخن از صلح پيش می آيد, بايد بدانيم که صلح پرهيز کردن از جنگ نيست,
بلکه تربيت برای صلح ضروری است تا طرز تفکر مردم را دگرگون کند و وجدان جوانان
را بيدار نمايد, طرز برخورد و نحوه ی رفتار اشخاص را تغيير دهد و در افکار,
عواطف, اميال و رفتارشان اثر کند.
صلح در رابطه ی بشری به ويژه صلح درون نيز می باشد و آن مطلبی است که در اديان
الهی بخصوص به آن توجه شده است. انديشمندی صلح درون را به سه جنبه تقسيم کرده
است: (3)
1ـ صلح در جسم
2ـ صلح در قلب
3ـ صلح در مغز
1ـ درباره ی صلح در جسم
از گفتارهای آسمانی ميدانيم که حسد و خشم چگونه تأثير منفی در سلامت بدن می
اندازد. اگر بخواهيم خشونت را درمان کنيم, بايد سرچشمه آن ـ يعنی خشم و کينه ـ
را از ميان برداريم. در اين مورد راز و نياز و دعا و مناجات بی اندازه مؤثر است
تا صلح و آرامش درونی در جسم انسان نمودار گردد.
قلب را ذکر خدا شعله ی اطمينان است
ياد او نور اميدی است که بر جان گذرد (بشير الهی)
2ـ صلح در قلب
اما صلح در قلب در ارتباط با انفعالات, احساسات و هيجانات و عواطف است. صلح
درون وقتی حاصل می شود که قلب از عشق و شادی مالامال باشد.
اثر ذکر خدا بر دل و جان دانی چيست
برق شاديست که بر کلبه ی احزان گذرد (بشيرالهی)
در رسيدن به اين هدف بايد از سويی از احساس های منفی مانند خشم, حسد و غرور
پرهيز نموده و از سوی ديگر در تقويت احساس های مثبت مثل محبت, نوع دوستی و شفقت
همت نماييم. بنابر اين, مهر و محبت بی قيد و شرط را بايد از کودکی و نوجوانی و
جوانی چنان در قلب انسان جايگزين نمود که اثرات منفی در آن جايی پيدا نکند.
گاندی را ياد می کنيم که می گويد: «خشونت را بايد با ترک خشونت مقابله کرد».
انديشمند ديگری می گويد: «اگر ديگران جفا کنند, شما در برابرشان وفا کنيد».
تعاليم اخلاقی در مورد گذشت و مدارا, احسان و مهربانی و نظاير آن سدی در برابر
بسياری از عواطف منفی شرخيز و شرر انگيز برپا می کند.
3ـ صلح در مغز
در باره ی صلح در مغز بايد دانست که صلح و آرامش فکر و ذهن همه ی قوای فکری و
عقلی را دربر می گيرد. هوش و ادراک و حافظه و استدلال و تخيل, همه بايد در جهت
تعادل و توازن بکار برده شود.
حال شما نوجوانان و جوانان که سازندگان صلح و اميد ايران فردای ما هستيد, بايد
مطمئن باشيد که برقراری صلح مستقيماً با طرز فکر و رفتار جامعه ارتباط دارد و
رفتار صلح جويانه را بايد همواره پرورش داد, تا صلح درون و برون حاصل گردد.
(اعداد داخل متن مربوط می شوند به توضيحات آخر کتاب)
(دنباله دارد)*
*کتابی که به طور مسلسل در اختيار خوانندگان عزيز قرار می گيرد، شامل
پيشنهاداتی است که نويسنده برای ساختن يک جامعه ی بهتری مطرح می نمايد. *
**
* جوانان در کشتی آينده نگری (1) & (2)
بخش اول
«آينده نگری در طی تاريخ به چهار صورت مختلف جلوه گر شده است.
نخست: آينده نگری تخيلی که در آثار افلاطون (رساله ی جمهوريت), کامپانلا (شهر
آفتاب) و توماس مور (اتوپی) به چشم می خورد و بنيادش برتوهم و خيال است.
دوم: آينده نگری تعقلی يا فلسفی که در آثار فلاسفه ی تاريخ ديده می شود.
مشابه آن و سومين آينده نگری شهودی يا الهامی انبيا است, چون نبوات انبيای بنی
اسرائيل که به ظهور يا ظهورات بعدی و حوادث همراه آن مربوط می شود.
چهارم: آينده نگری علمی, يعنی بررسی ها و پژوهش های مربوط به آتيه است که از
حدود نيمه ی قرن بيستم شروع شده و روش هايی چون فرانگری بر اساس تجربه ی گذشته
يا مراجعه به تحولات و روند های قبل و تمديد و تعميم آنها به آينده و روش
سناريو و روش دلفی يا پرسش نظر کارشناسان و افراد آگاه را به کار برده و می
برد.» (1) (پژوهشگر)
سرنشينان اين کشتی جوانانی هستند که می خواهند چهار صورت آينده نگری را با بينش
علمی و تخيل خويش در سيمای ايران فردا پژوهش و بررسی نمايند. مسافران همگی از
سنين 15 تا 35 سال بوده و کوشش شده است که در افکارشان تا حد ممکن گوناگونی
زياد موجود باشد. نوجوانان و جوانان با انديشه ها و جهان بينی های چه بسا ضد و
نقيض در يک امر شريک بوده و همگی آرزوی چاره انديشی و حل مشکلات وطن خويش و
بنای ايرانی مطلوب را دارند.
مهماندار کشتی آينده نگری پس از خير مقدم, بيانات خويش را چنين آغاز می کند:
جوانان عزيز! مردم ايران در فضای تازه ای از زندگی قرار گرفته اند و 70 درصد
جمعيت ايران را کودکان و جوانان کمتر از 35 سال تشکيل می دهند. ما گلچينی از
شما هموطنان نسل تازه را دعوت کرده ايم تا در سفری به آينده با کمک يکديگر نمای
ايران فردا را پژوهش و بررسی نماييم.
انديشمندی می گفت: «چهار است رمز جاودانی, جوانی, جوانی, جوانی, جوانی». در اين
سفر بايد راه هايی را انتخاب کنيم که متناسب با نيازها, فرهنگ, جغرافيا و تاريخ
ايرانی بوده, مقتضی با دنيای امروز باشد و مسافران جوان بايد هنر همزيستی را
آموخته و احترام و رعايت يک ديگر را نشانه ي خوش سفری بدانند.
از مهمترين تحولات اخير جهان تکنولوژی که افق های بسيار گشاده ای در برابر
انسان قرن بيست و يکم باز می کند, پيدا شدن اينترنت است که دانش را در دسترس ما
قرار داده است. در اين سفر با ياری از اينترنت, در جستجوی دانش و راه هائی
خواهيم بود که ما را در ايران فردا ياری دهد. ما از آثار و نظريات انديشمندانی
استفاده خواهيم کرد که بدون ذکر منابع در گفت و گوهايمان مناسب باشند و با ورود
به هر ساحلی آن مطالب را بيان می کنيم تا در بين سفر مورد تبادل افکار قرار
گيرد. با اين صورت با سير تمدن ها که به سوی يک فرهنگ وسيع جهانی در حرکت است و
ايران فردا نيز که در آن جهانِ فراگير بايد نقشی ايفا نمايد, آشنا می شويم.
انسان قرن بيست و يکم, انسانی با فرهنگ و هويت ملی مشخص, ولی انسانی با يک
فرهنگ آميخته با تعلقات اجتماعی و عاطفی متنوع خواهد بود. ايران و جهان فردا را
بايد مانند بازار وسيعی ديد که همه گونه متاع فرهنگی از ارزش ها و اعتقادات و
رسوم گوناگون در آن گنجانيده شده است.
ساحل اول در نخستين ساحل کوشش خواهيم کرد که با وسايل و ابزار ضروری آشنا شويم
که در بنای ايران فردا ناگزير می باشند:
1ـ صلح را بايد از گهواره آموخت و در جوانی بارور نمود
«انسان ها بايد از کودکی بياموزند که راحتِ هر فرد به آسايش ديگران نيز بستگی
دارد. از همين اوان زندگي است که بايد افراد به تدريج به برتری نيازهای جامعه
بر نيازهای فرد واقف شوند. يکی از مهم ترين انگيزه های جنگ خود خواهی است.
علت ديگر جنگ ها انواع تعصبات و پيش داوری هاست که تعصبات قومی, نژادی و دينی
از معروف ترين و وحشتناک ترين آنها هستند. همين تعصبات و پيش داوری هاست که در
قرن بيستم و در آستانه ی قرن بيست و يکم باعث کشتار هزارها و مليون ها انسان
بيگناه در پنج قاره ی جهان گرديده است. از جای گزين شدن تعصبات در شخصيت و خوی
کودکان بايد از همان اول زندگیِ آنان جلوگيری کرد. تعصبات اغلب زائيده ی عدم
آگاهی يا داشتن اطلاعات غلط هستند. اگر از کودکی اطفال را با اقوام و مليت ها و
نژادها و اديان مختلف جامعه ی بشری آشنا کنيم و بتوانند ميان گروه های گوناگون
شباهت های موجود را بيابند, به تدريج به اصل يگانگی بشر پی می برند...». (2)
در اين سفر از نوجوانان و جوانان عزيز می خواهيم که همه ی پيش داوری ها و
تعصبات را به دريا بياندازند تا بتوانند با فکری آزاد و دلی پاک در اين کشتیِ
آينده ساز همسفر شوند.
ساحل دوم
در اين سفر می خواهيم نخستين از چهار وادی از هفت وادی مدد جوييم و با وادی
طلب برنامه را آغاز نماييم. در اين وادی «طالب صادق جز وصال مطلوب چيزی نجويد».
طلب و آرزوی مسافران «کشتی آينده نگری» آن است که نقشی از آن خانه ی پرشکوه
ايران فردا را مشاهده کنند که در آن همه ی اقوام و نژادها دست در دست يک ديگر
در پيشرفت ايران عزيز همياری و همکاری می نمايند.
اگر سرنشينان «کشتی آينده نگری» نشانی از آن خانه ی مطلوب يافتند, بايد به وادی
عشق قدم گذارند که در آن عاشق جز معشوق خيالی ندارد و جز محبوب پناهی نجويد.
«استاد کائنات که اين کارخانه ساخت
مقصود عشق بود, جهان را بهانه ساخت» (مسلمی شيرازی)
يکی از بزرگترين سرمايه ی ملی ايران ما آنست که کليه ی هموطنان, از همه ی اقوام
و نژادها و آئين ها, عاشق ايران هستند و ما بايد از اين نيروی مثبت تا حد امکان
بهره برداری نماييم.
پس از گذشت از وادی عشق, مسافران به وادی معرفت وارد می شوند که در آن پس از
مشکلات فراوان ره رستگاری را «با پاکی دل و ديده و پاکی گوش از آن چه شنيده»,
با جان و روان می يابند. با چنين شرايطی آنگاه به وادی توحيد می رسند و سالکان
با صبر وادی طلب را سير نموده, با شور و هيجان به وادی عشق و با آگاهی به وادی
معرفت وارد شده, با صلح به وادی توحيد قدم می گذارند. از آنچه تا بحال گذشته و
می گذرد پند آموخته و در گزينش راه و روشی نو همت نموده تا با همبستگی زياد
نقشی از ايران فردا را بسازند.
اين سخن حافظ زبان حال ما در طی اين طريقت است:
همتم بدرقه ی راه کن ای طاير قدس که دراز است ره مقصد و من نوسفرم
هنگامی که سخن از صلح پيش می آيد, بايد بدانيم که صلح پرهيز کردن از جنگ نيست,
بلکه تربيت برای صلح ضروری است تا طرز تفکر مردم را دگرگون کند و وجدان جوانان
را بيدار نمايد, طرز برخورد و نحوه ی رفتار اشخاص را تغيير دهد و در افکار,
عواطف, اميال و رفتارشان اثر کند.
صلح در رابطه ی بشری به ويژه صلح درون نيز می باشد و آن مطلبی است که در اديان
الهی بخصوص به آن توجه شده است. انديشمندی صلح درون را به سه جنبه تقسيم کرده
است: (3)
1ـ صلح در جسم
2ـ صلح در قلب
3ـ صلح در مغز
1ـ درباره ی صلح در جسم
از گفتارهای آسمانی ميدانيم که حسد و خشم چگونه تأثير منفی در سلامت بدن می
اندازد. اگر بخواهيم خشونت را درمان کنيم, بايد سرچشمه آن ـ يعنی خشم و کينه ـ
را از ميان برداريم. در اين مورد راز و نياز و دعا و مناجات بی اندازه مؤثر است
تا صلح و آرامش درونی در جسم انسان نمودار گردد.
قلب را ذکر خدا شعله ی اطمينان است
ياد او نور اميدی است که بر جان گذرد (بشير الهی)
2ـ صلح در قلب
اما صلح در قلب در ارتباط با انفعالات, احساسات و هيجانات و عواطف است. صلح
درون وقتی حاصل می شود که قلب از عشق و شادی مالامال باشد.
اثر ذکر خدا بر دل و جان دانی چيست
برق شاديست که بر کلبه ی احزان گذرد (بشيرالهی)
در رسيدن به اين هدف بايد از سويی از احساس های منفی مانند خشم, حسد و غرور
پرهيز نموده و از سوی ديگر در تقويت احساس های مثبت مثل محبت, نوع دوستی و شفقت
همت نماييم. بنابر اين, مهر و محبت بی قيد و شرط را بايد از کودکی و نوجوانی و
جوانی چنان در قلب انسان جايگزين نمود که اثرات منفی در آن جايی پيدا نکند.
گاندی را ياد می کنيم که می گويد: «خشونت را بايد با ترک خشونت مقابله کرد».
انديشمند ديگری می گويد: «اگر ديگران جفا کنند, شما در برابرشان وفا کنيد».
تعاليم اخلاقی در مورد گذشت و مدارا, احسان و مهربانی و نظاير آن سدی در برابر
بسياری از عواطف منفی شرخيز و شرر انگيز برپا می کند.
3ـ صلح در مغز
در باره ی صلح در مغز بايد دانست که صلح و آرامش فکر و ذهن همه ی قوای فکری و
عقلی را دربر می گيرد. هوش و ادراک و حافظه و استدلال و تخيل, همه بايد در جهت
تعادل و توازن بکار برده شود.
حال شما نوجوانان و جوانان که سازندگان صلح و اميد ايران فردای ما هستيد, بايد
مطمئن باشيد که برقراری صلح مستقيماً با طرز فکر و رفتار جامعه ارتباط دارد و
رفتار صلح جويانه را بايد همواره پرورش داد, تا صلح درون و برون حاصل گردد.
(اعداد داخل متن مربوط می شوند به توضيحات آخر کتاب)
(دنباله دارد)*
اشتراک در:
نظرات پیام (Atom)
0 نظرات:
ارسال یک نظر